ઘરમાં વૃક્ષો રોપવાનું કોને ન ગમે? પરંતુ હજુ પણ ઘણા કારણોસર, લોકો તેમના ઘરોમાં છોડ ઉગાડવા માટે સક્ષમ નથી. કોઈ પાસે સમય નથી, તો કોઈના ઘરમાં વધારે ખુલ્લી જગ્યા નથી. બીજી એક સામાન્ય સમસ્યા છે, જેના કારણે લોકો છોડ રોપી શકતા નથી અને તે છે ઘરમાં સૂર્યપ્રકાશનો અભાવ. મોટા શહેરોમાં, ઘણા ઘરોમાં સારો અને મજબૂત સૂર્યપ્રકાશ તો શું પણ હળવા સૂર્યપ્રકાશના કિરણો પણ આવવા મુશ્કેલ છે. લોકોને દિવસ દરમિયાન પણ ટ્યુબ લાઇટ કે બલ્બનો આશરો લેવો પડે છે. હવે આવી સ્થિતિમાં ગાર્ડનીંગ કરવાનું તો ભૂલી જ જાઓ.
પરંતુ હજી પણ કેટલાક છોડ છે જે તમે તમારા ઘરની અંદર ઓછામાં ઓછા પ્રકાશ સાથે પણ ઉગાડી શકો છો. આવા છોડને ઇન્ડોર છોડ, સુશોભન છોડ અને કેટલાકને ઓક્સિજન પ્લાન્ટ પણ કહેવામાં આવે છે. આમાંથી કેટલાક છોડને ‘લો લાઈટ પ્લાન્ટ’ કહેવું પણ ખોટું ન ગણાય.
લખનઉમાં રહેતી અંકિતા રાય ગાર્ડનીંગ કામની નિષ્ણાત છે. ખાસ કરીને, તેણે વિવિધ પ્રકારના ઇન્ડોર છોડ રોપીને તેના ઘરને ખૂબ જ સુંદર રીતે સજાવ્યું છે. તેના ઘરે, તમે ઘરની દિવાલો, બેડરૂમ અને સીડીમાં પણ ઘણા છોડ જોશો. અંકિતા છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી ઇન્ડોર ગાર્ડનિંગ કરે છે.
ધ બેટર ઇન્ડિયા સાથે વાત કરતા તેમણે કહ્યું, “તમે ઓછા પ્રકાશમાં ઘણા છોડ રોપી શકો છો. પરંતુ જો તમે એવી જગ્યાએ રોપણી કરી રહ્યા છો જ્યાં બિલકુલ પ્રકાશ નથી, તો તમારે છોડ માટે ‘કૃત્રિમ પ્રકાશ’ ની વ્યવસ્થા કરવી પડશે. કારણ કે આપણે બધા જાણીએ છીએ કે ‘પ્રકાશસંશ્લેષણ’ ની પ્રક્રિયા છોડમાં થાય છે અને જેના માટે પ્રકાશ જરૂરી છે, અન્યથા છોડનો વિકાસ અટકી જશે. તેથી જો તમે ખૂબ જ ઓછા પ્રકાશવાળા સ્થળોએ વૃક્ષો રોપતા હોવ તો તમારે કેટલીક બાબતોનું ધ્યાન રાખવું પડશે.
આ છોડ ઓછા પ્રકાશવાળા સ્થળોએ વાવી શકાય છે

ઝેડઝેડ પ્લાન્ટ
તમને તેની બે જાતો નર્સરીમાં મળશે. એકના પાંદડા લીલા હોય છે અને બીજાના પાંદડા કાળા હોય છે. તમે તેને કાપીને પણ રોપી કરી શકો છો.
આ છોડને ખૂબ પાણીની જરૂર નથી.
જો તમે તેને એક કે બે સપ્તાહ સુધી પાણી ન આપો તો પણ તે સારી રીતે વધશે.
તમે તેને એવી જગ્યાએ રાખો જ્યાં ભેજ હોય. ઉદાહરણ તરીકે, તમે તેને બેડરૂમમાં રાખી શકો છો જ્યાં એસી અથવા કુલર ચાલે છે.
તમે છોડને જોતા રહો કે તેના પાંદડા સુકાઈ રહ્યા છે કે નહીં. જો તમને લાગે કે છોડ સુકાઈ રહ્યો છે, તો તમે તેને એક બારી પાસે રાખી શકો છો જ્યાં તેને બે થી ત્રણ દિવસ સુધી મધ્યમ પ્રકાશ મળે છે.

સિન્ગોનિયમ પ્લાન્ટ
આ છોડને એરોહેડ પણ કહેવામાં આવે છે, કારણ કે તેના પાંદડા એરોહેડ જેવા હોય છે. તમે આ છોડને કાપી સરળતાથી રોપી શકો છો.
તે ઓક્સિજન આપે છે, હવાને શુદ્ધ કરે છે અને સુંદરતા પણ વધારે છે.
આ છોડ જમીન અને પાણી બંનેમાં ઉગે છે.
તમે તેના નાના છોડને બોટલ અથવા કુંડામાં પણ રોપી શકો છો.

સ્નેક પ્લાન્ટ
હવાનું શુદ્ધિકરણ કરતો આ પ્લાન્ટ કટિંગ કરવાથી વિકસિત થાય છે. તમે તેને જમીનમાં અથવા પાણીમાં રોપણી કરી શકો છો. પહેલા તમે એક પાન લો, તેને સાફ કરો અને તેને નીચેથી સીધું કાપો. હવે તમે આ મોટા પાંદડામાંથી એક કે બે વધુ કટીંગ લઈ શકો છો.
ફક્ત ધ્યાનમાં રાખો કે નીચે શું છે. તમે આ કટીંગને પાણી અથવા જમીનમાં રોપી શકો છો.
- તમે આ છોડને ઓછી પ્રકાશવાળી જગ્યાએ પણ રોપી શકો છો.
- તેને દરરોજ પાણી આપવાની પણ જરૂર નથી.
તમે તેને તમારા બેડરૂમમાં અથવા લિવિંગ રૂમમાં મૂકી શકો છો.

ફિલોડેન્ડ્રોન
આ છોડની ઘણી જાતો હોય છે, જેમ કે એક જાતમાં હળવા લીલા પાંદડા હોય છે, જ્યારે બીજી જાતમાં ઘેરા લીલા પાંદડા હોય છે. તમે જે પણ પ્રકારનો છોડ લાવવા માંગો છો, તેના પાંદડા કાપી લો તેને તમારા ઘરમાં રોપો. કારણ કે, હવાને શુદ્ધ કરવા માટે તે ખૂબ જ સારો છોડ છે.
જ્યારે આ છોડ વધવા માંડે છે, ત્યારે તેને ટેકાની જરૂર પડે છે. તેથી, તમે વાસણમાં તેની નજીક કેટલાક લાકડા રોપી શકો છો, જેની મદદથી તે વધે છે.
તમે તેને સંપૂર્ણ અંધકારમાં રાખી શકતા નથી. તેથી તેને એવી જગ્યાએ રાખવાનો પ્રયાસ કરો જ્યાં થોડો પ્રકાશ હોય.

ચાઇનીઝ એવરગ્રીન
આ એક સદાબહાર છોડ છે, તેને એગ્લોનેમા પણ કહેવામાં આવે છે. તેને ખૂબ જ હળવા પ્રકાશની જરૂર છે. તમે તેને પાણીમાં મૂકી શકો છો. ધ્યાનમાં રાખો કે તમે દર અઠવાડિયે તેનું પાણી બદલો. તેઓ ક્લોરિન પ્રત્યે સંવેદનશીલ હોય છે, તેથી આખી રાત નળનું પાણી સંગ્રહી રાખો અને સવારે છોડને આપો. આ છોડને સહેજ ગરમ તાપમાનની જરૂર છે.
આ બાબતો ધ્યાનમાં રાખો:
જો તમારા છોડને ખૂબ ઓછો પ્રકાશ મળી રહ્યો છે, તો તેને મહિનામાં બે વખત વધુ પ્રકાશમાં બારી પાસે રાખવાનો પ્રયાસ કરો.
જો ઘણો પ્રકાશ અથવા અર્ધ છાંયો રાખવો શક્ય નથી, તો પછી તમે આ છોડને દીવા અથવા પ્રકાશ હેઠળ ઘરની અંદર રાખી શકો છો.
પાણીની ખૂબ કાળજી રાખો. જો વાસણોમાં માટી સૂકી ન હોય તો બિલકુલ પાણી ન આપો.
પાણી આપતા પહેલા હંમેશા તમારી આંગળી વડે જમીનમાં ભેજ તપાસો. જો જમીન સંપૂર્ણપણે સૂકી હોય તો જ પાણી આપો.
આ છોડ માટે બે કુંડા વાપરવાનો પ્રયત્ન કરો, એક કુંડુ કે જેમાં છોડ છે અને બીજું કે જેમાં નાના છિદ્ર હોય. તમે તેને બીજા મોટા કુંડામાં રાખી શકો છો, જેમાં છિદ્રો નથી. આ સાથે, પાણી આપતી વખતે પાણી બહાર નહીં આવે અને છોડની નજીક સ્વચ્છતા રહેશે.
જો છોડ વધુ વધતો જણાય છે, તો પછી તેને વચ્ચેથી કાપીને રાખો.
આપણે શેની રાહ જોઈ રહ્યા છીએ. આજે તમારી આસપાસ આ છોડ શોધો અને તેમને ઘરે લાવો.
હેપી ગાર્ડનિંગ.
સંપાદન: નિશા જનસારી
આ પણ વાંચો: લોટના થેલા અને ચાનાં પેકેટમાં વાવે છે છોડ, દર મહિને લાખો લોકોને યૂટ્યૂબ પર આપે છે ટ્રેનિંગ!
જો તમને આ લેખ ગમ્યો હોય અને જો તમે પણ તમારા આવા કોઇ અનુભવ અમારી સાથે શેર કરવા ઇચ્છતા હોય તો અમને gujarati@thebetterindia.com પર જણાવો, અથવા Facebook અમારો સંપર્ક કરો.