આપણે બધાં રજાઓ ગાળવા માટે ઘણીવાર ઘરેથી દૂર જઈએ છીએ. આવી સ્થિતિમાં, ગાર્ડનિંગ કરનારા લોકોનાં મનમાં પોતાના છોડને પાણી ન મળવાની ચિંતા બની રહે છે. એક-બે દિવસની વાત હોય તો લોકો વધારે વિચારતા નથી. પરંતુ જો અઠવાડિયા દસ દિવસ માટે ક્યાંય જવું પડે તો તમારે વિચારવું પડે છે કે છોડો માટે પાણીની (How To Water Plants) વ્યવસ્થા કેવી રીતે કરવી? આજે અમે તમને એક એવાં ગાર્ડનિંગ એક્સપર્ટને મળાવીશું, જે તમને આ સમસ્યાઓનાં સમાધાન માટે કેટલીક સરળ ટિપ્સ જણાવશે.
મહારાષ્ટ્રના થાણેમાં રહેતી 37 વર્ષની એનેટ મેથ્યુ લગભગ આઠ વર્ષથી તેના ઘરે બાગકામ કરે છે. તેમની પાસે લગભગ 300 વિવિધ વૃક્ષો અને છોડ છે. આ કામમાં, પરિવારના અન્ય સભ્યો પણ તેમની મદદ કરે છે. આ ઉપરાંત, તે ‘ગીક્સ ઓફ ગ્રીન‘ નામની પોતાની ગાર્ડનિંગ યુટ્યુબ ચેનલ પણ ચલાવે છે.
મેથ્યુએ ધ બેટર ઈન્ડિયાને કહ્યું,”મારી મમ્મી અને સાસુ, બંનેને ઝાડ અને છોડ સાથે વિશેષ લગાવ છે. તે બંને ઘરમાં ઝાડ વાવે છે. પરંતુ, પહેલા મને બાગકામ કરવાનો કોઈ શોખ નહોતો. લગ્ન પછી, આજથી સાત-આઠ વર્ષ પહેલા, હું મારા પરિવાર સાથે મસૂરી ગઈ હતી. ત્યાંના કોઈ સગાના ઘરે, મેં ખૂબ સુંદર અને વિવિધ પ્રકારના ઝાડ જોયા. મને તેમના બગીચા સાથે એટલો પ્રેમ થયો કે મેં પણ રોપાઓ લગાવવાનું મન થયુ અને ત્યાંથી લગભગ 40 સેક્યુલેંટ રોપાઓ સાથે પાછી ફરી.”
જો કે, શરૂઆતમાં જે પણ છોડ સુંદર દેખાતો હતો, તે તેના બગીચામાં રોપતો હતો. પરંતુ, જેમ જેમ બાગકામમાં તેની રુચિ વધતી ગઈ, ત્યારે તેણે જાણ્યુ કે તેણે તેના ઘર પ્રમાણે છોડ રોપવા જોઈએ જેથી તેનો કોઈ છોડ બગડે નહીં.
તે જણાવે છે, “મેં તમામ પ્રકારના છોડ લગાવવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ કેટલાક શાકભાજીનાં છોડ વિકસિત થઈ શક્યા નહીં.” કારણ કે, તેમને સારા સૂર્યપ્રકાશની જરૂર હોય છે અને ખૂબ જ મર્યાદિત સમય માટે મારા ઘરે સૂર્યપ્રકાશ આવે છે. તેથી, મેં નક્કી કર્યું છે કે હું મારા ઘર પ્રમાણે રોપાઓ લગાવીશ.”
વર્ષ 2018માં, તેણે તેની ગાર્ડનિંગની યુ ટ્યુબ ચેનલની શરૂઆત કરી હતી. જો કે, બે-ચાર વિડિઓઝ પછી, તેણે લગભગ આઠ મહિના સુધી તેના પર કંઈપણ પોસ્ટ કર્યું નહીં. કારણ કે, તે સમયે તેના નાના બાળકોની જવાબદારી હતી. પરંતુ, એક દિવસ તેણે જોયું કે તેના એક વિડિઓ પર, લોકોએ ખૂબ સારો પ્રતિસાદ આપ્યો છે. તેણે એકવાર ફરી પ્રયાસ કરવાનો વિચાર કર્યો અને આજે તેની ચેનલમાં 60 હજારથી વધુ સબ્સ્ક્રાઇબર્સ છે.

આજે, ધ બેટર ઈન્ડિયાના માધ્યમથી તે જણાવી રહી છે કે જો તમારે ક્યારેય રજાના દિવસોમાં તમારા ઘર અને બગીચાથી દૂર જવું પડે તો તમે તમારા છોડ માટે પાણીની વ્યવસ્થા કેવી રીતે કરી શકો છો. મેથ્યુ કહે છે, “સૌથી સારું રહેશે, જો તમે તમારી આસપાસ કોઈ દોસ્ત અથવા સાથી બનાવો. જે તમારી જેમ જ વૃક્ષો અને છોડને પસંદ કરે છે.” જ્યારે તમે ત્યાં ન હોવ ત્યારે તમારા બગીચાની સંભાળ રાખી શકે છે અને જો જરૂર પડે તો તમે તેમની મદદ લઈ શકો છો. તેથી, હંમેશાં તમારી આસપાસના લોકો સાથે સંપર્કમાં રહો અને તમને બાગકામ માટે પ્રોત્સાહિત રાખો.”

આ સિવાય તેમણે અન્ય ઘણી #DIY ટીપ્સ શેર કરી છે, જેનો ઉપયોગ છોડને પાણી આપવા માટે કરી શકાય છે:
- કોઈ છોડ પ્રેમી મિત્ર બનાવો:
મેથ્યુ કહે છે કે જો તમારી ગેરહાજરીમાં, કોઈ તમારા છોડને પાણી આપી શકે, તો તે માટે, આ કાર્યને વધુ સરળ બનાવવાનો પ્રયાસ કરો.
· સૌ પ્રથમ, તમારા છોડને વિવિધ કેટેગરીમાં વહેંચો. જે છોડને બહુ ઓછા પાણીની જરૂર હોય તે છોડને સાથે રાખો, જેમને અઠવાડિયામાં બે થી ત્રણવાર પાણીની જરૂર હોય, તે છોડને સાથે રાખો અને જે છોડને નિયમિત પાણી આપવાની જરૂર હોય, તેમને પણ અલગ કરો અને સાથે રાખો, અને તેની ઉપર ચીઠ્ઠી લગાવો.જેથી તમારા મિત્ર માટે તે છોડને પાણી આપવાનું સરળ થઈ જશે.
· જો તમારો છોડ સીધો સૂર્યપ્રકાશમાં હોય, તો તેમને ઉપાડો અને તેને એવી જગ્યાએ રાખો કે જ્યાં તેઓને પ્રકાશ મળે જેથી માટીનો ભેજ ઝડપથી ખતમ ન થઈ જાય. તમારા ઘરના બધા છોડને એક જગ્યાએ રાખવાનો પ્રયત્ન કરો જેથી તમારા મિત્રને ઝાડને પાણી આપતી વખતે કોઈ તકલીફ ન પડે.
· પાણી આપવા માટે દરેક ઉપકરણોને એક જગ્યાએ તૈયાર કરીને રાખો, જેથી તમારા મિત્રને તેમની શોધ કરવી ન પડે.
· જો તમે લાંબા વેકેશન પર છો, તો વચ્ચે, તમારા મિત્ર પાસેથી છોડના સમાચાર લેતા રહો અને તેમનો આભાર પણ વ્યક્ત કરતા રહો.
- #DIY વોટરિંગ સિસ્ટમ
· જતા પહેલાં, તમારા બધા છોડને સારી રીતે પાણી આપો અને તેને છાંયડાવાળી જગ્યાએ એકસાથે મૂકો. જ્યાં તેમને થોડો પ્રકાશ મળે છે અને છોડમાં ભેજ લાંબા સમય સુધી રહે છે. તમે વેકેશન પર જાઓ તેના એક અઠવાડિયા પહેલા, તમે આ #DIY પદ્ધતિઓ અજમાવવાનું શરૂ કરો જેથી તમને ખબર પડે કે તે કેટલી અસરકારક છે.
· જૂની પ્લાસ્ટિકની બોટલ લો. સોયથી તેના ઢાંકણામાં કેટલાક કાણા બનાવો. હવે તેમાં પાણી ભરો અને તેના પર ઢાંકણું લગાવી દો. બોટલને ઉંધી કરો, તેને પોટમાં પ્લાન્ટની નજીકની માટીમાં લગાવી દો. આનાથી તમારા છોડને નિયમિત પાણી મળશે. લાંબા સમય સુધી જમીનમાં ભેજ રહેશે અને છોડ સૂકાશે નહીં.

· જો તમારા ઘરમાં પહોળા ટબ છે, તો તેમાં પાણીથી ભરો અને તેમાં તમારા માટીના કુંડાનાં છોડને તેમાં રાખો. આ કુંડાની માટીમાં ભેજ જાળવશે અને જો તમે થોડા દિવસો સુધી પાણી નહીં આપો તો પણ છોડ સૂકાશે નહીં. જો કે, ખુલ્લા પાણીમાં મચ્છરની સમસ્યા થઈ શકે છે તેથી, એક કપ પાણીમાં 3% હાઇડ્રોજન પેરોક્સાઇડ અને ડીશવોશર પ્રવાહીના 3 ટીપાંને ભળી દો. આ સોલ્યુશનને ટબમાં ભરાયેલા પાણી પર છાંટો. આ પાણીમાં મચ્છર આવશે નહીં.
· તમે એક દોરડું લો અથવા એક સુતરાઉ કાપડ કાપી દો અને દોરડું બનાવો. હવે વાસણમાં પાણી ભરો અને કુંડાની પાસે રાખો. પાણીના વાસણમાં દોરડાનો એક છેડો અને બીજો છેડો છોડના મૂળિયા પાસેના કુંડામાં મૂકો. આનાથી, તમારા છોડને સતત પાણી મળવાનું ચાલુ રહેશે.
*મેથ્યુ કહે છે કે જો તમે તમારા છોડ માટે એવી માટી બનાવી છે, જેમાંથી પાણી ખૂબ જ ઝડપથી નીકળી જાય છે, તો તમારે માટીમાં ફેરફાર કરવો જોઈએ. એવી માટી બનાવો, જેમાં પાણીને શોષવાની ક્ષમતા વધુ હોય. આ માટે, તમે બધા પોટ્સની જમીનમાં કોકોપીટ ઉમેરી શકો છો. કોકોપીટ ઉમેર્યા પછી, છોડને સારી રીતે પાણી આપો અને તેને છાયામાં રાખો જેથી વધારે દિવસો સુધી ભેજ રહે.

- પોટિંગ મિશ્રણમાં ફેરફાર કરો
*છોડમાં ભેજ જાળવવા માટે મલ્ચિંગ એક સારી રીત છે. આ માટે, તમે બધા પોટ્સમાં છોડને સારી રીતે પાણી આપો અને ત્યારબાદ બધા કુંડામાં છોડની આજુબાજુ સુકા પાંદડા, નીંદણ અથવા કોઈપણ ભીના કપડા મૂકો. આને કારણે, લાંબા સમય સુધી માટીના વાસણમાં ભેજ રહેશે અને ફરીથી પાણી આપવાની જરૂર રહેશે નહીં.
- રેડીમેડ સિસ્ટમ

મેથ્યુ જણાવે છે કે ઓનલાઇન પ્લેટફોર્મ્સ જેમ કે એમેઝોન પર, છોડને પાણી પીવાની ઘણી ‘રેડીમેડ સિસ્ટમ‘ હાજર છે, જેથી તમારે છોડને વારંવાર પાણી આપવાની જરૂર ન પડે. જેમ કે ટાઈમરક સાથે આવતી ટપક સિંચાઈ સિસ્ટમ. આ સિસ્ટમ ઇન્સ્ટોલ કરવા માટે, તમારે એક સમયનો ખર્ચ અને તમારા કેટલાક સમયનો ખર્ચ કરવો પડશે. પરંતુ તે પછી, તમે જાતે છોડને પાણી આપવાનો સમય નક્કી કરી શકો છો. ટાઈમરની મદદથી, છોડને સમય સમય પર પાણી મળતું રહેશે.
જો તમારે વધુ સમય માટે બહાર જવુ પડે, તો તમે વન-ટાઇમ કોસ્ટ લગાવીને તમારા બગીચા માટે ટપક સિંચાઈ સિસ્ટમ પણ સેટ કરી શકો છો.
તો હવે મોડું કંઈ વાતનું છે, આજે જ આ રીતો અજમાવી જુઓ.
વધુ માહિતી માટે તમે મેથ્યુનો આ વિડીયો પણ જોઈ શકો છો!
હેપી ગાર્ડનિંગ!
સંપાદન – નિશા જનસારી
આ પણ વાંચો: લગ્નના કરિયાવરમાં સોનાની જગ્યાએ છોડ લઈને આવ્યાં હતાં ઈલાબેન, ઘરમાં છે 1000+ ઝાડ-છોડ
જો તમને આ લેખ ગમ્યો હોય અને જો તમે પણ તમારા આવા કોઇ અનુભવ અમારી સાથે શેર કરવા ઇચ્છતા હોય તો અમને gujarati@thebetterindia.com પર જણાવો, અથવા Facebook અમારો સંપર્ક કરો.