અનમોલ ભારતીયો

પોતાની કમજોરીને તાકાતમાં બદલી 40 દિવ્યાંગ બાળાઓને તેમની બહેનની મદદથી એકલા હાથે સાંત્વન વિકલાંગ વિકાસ મંડળ દ્વારા સાંભળ લઇ રહ્યા છે નીલમ બહેન. બાળાઓને નવડાવવાનું, જમાડવાનું, ભણાવવાનું બધાં જ કામ કરે છે જાતે.

મેગા સીટી છોડી ગામડાની સરકારી શાળામાં નોકરી કરતી સુષ્મિતાએ બાળકો માટે શાળામાં પંખો નહોંતો તો બનાવ્યું મટકા કુલર. બાળકોને ભણાવવાની સાથે હુનર શીખવાડવાનું જ બનાવ્યું લક્ષ્ય.

ગુજરાતની એક સરકારી શાળાનાં શિક્ષિકા પ્રીતિબેન ગાંધી, બાળકોના સર્વાંગી વિકાસ માટે તેમના ઘરે-ઘરે બનાવી રહ્યાં છે લાઈબ્રેરી.

સામાન્ય ડ્રાઇવરની નોકરી કરતા જગમલભાઈએ બચતમાંથી જમીન ખરીદી ઊભુ કર્યું 5000 ફળાઉ જાડનું જંગલ. સાથે-સાથે ગામલોકોએ ફેંકી દીધેલ વસ્તુઓમાંથી જ બનાવી સુંદર બાલવાટિકા. બધાં જ ફળ છે અહીંનાં પક્ષીઓ અને વાટિકામાં આવતાં બાળકો માટે. તો રસ્તે જતા પથિકો માટે જાતે બનાવી પરબ.

વડોદરાના દિનેશભાઈ છેલ્લા ચાર વર્ષથી સયાજી હોસ્પિટલની બહાર રોજ 150 દરદીઓને જમાડે છે. લાંબી બીમારી બાદ મૃત્યુ પામનાર પત્નીની છેલ્લી ઇચ્છાને માન રાખી શરૂ કર્યું સેવા કેન્દ્ર.

પોતાના ઘરના બાંધકામ વખતે કૂતરાં આવીને આશરો લેતાં એ જોઈ તેમના માટે શેલ્ટર બનાવડાવ્યું અને રોજ તેમને ખવડાવવાનું શરૂ કર્યું. આજે રોજનાં 40-50 કૂતરાંને ખવડાવે છે. દર મહિને ખર્ચે છે 6000 રૂપિયા.

મહેસાણાનું આ દંપતિ રસ્તે રઝળતાં ભિખારીઓને ભણાવી પગભર કરે છે અને યોગ્ય ઉંમરે લગ્ન પણ કરાવી આપે છે. અત્યાર સુધી કરાવી ચૂક્યાં છે 122 લગ્ન. મહેનત કરી કમાતાં કર્યાં ઘણાં લોકોને.

અમદાવાદના ડૉ. રાજેન્દ્ર અને ડૉ. સુચિતા ધમાનેનું "મૌલી સેવા પ્રતિષ્ઠાન", જેમને પરિવારે રસ્તે રઝળતી મૂકી દીધી છે એવી માનસિક રૂપે બીમાર મહિલાઓની દેખભાળ કરે છે.

બાળકોને પુસ્તકિયા જ્ઞાન કરતાં પ્રેક્ટિકલ જ્ઞાન વધારે ગમે છે, એટલે રાજકોટના અંતરિયાળ વિસ્તારમાં રહેતા આ શિક્ષક બાળકોને અવનવી ટેક્નોલૉજીથી વાકેફ કરવા, અને રસપ્રદ બનાવવા રોજ 20 કિમી મુસાફરી કરે છે. તેમના આ અભ્યાસક્રમને માન્યતા મળી છે IIM અમદાવાદ દ્વારા પણ.

પોન્ડમેન તરીકે ઓળખાતા રામસિંગ તંવરે પોતાની એન્જિનિયરની નોકરી છોડી તળાવો સાફ કરવાનું બીડુ ઉપાડ્યું છે. આ માટે તેમણે say earth નામની સંસ્થા પણ બનાવી છે.