સામાન્ય રીતે એન્જિનિયરિંગનો અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યા પછી વ્યક્તિને નોકરી મળી જ જાય છે. પરંતુ જ્યારે કોઈ એન્જિનિયર એક સારી નોકરી છોડે છે, ત્યારે તે વાત ધ્યાનમાં આવતી નથી. આજે અમે તમને એક એવા એન્જિનિયરની કહાની જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ જેણે પોતાની નોકરી છોડીને તળાવોને સાફ કરવાનું બીડુ ઝડપ્યુ છે. ગાઝિયાબાદના રહેવાસી Pond Man રામવીર તંવરની આ કહાની છે.
રામવીર તંવરનો જન્મ ગ્રેટર નોઈડાના ડાઢા-ડાબરા ગામમાં થયો હતો. તેમના પિતા વ્યવસાયે ખેડૂત હતા. રામવીરનું પ્રાથમિક અને ઉચ્ચ શિક્ષણ ગામમાં જ પૂર્ણ થયું હતું. તેમણે 12માની પરીક્ષા પાસ કર્યા બાદ એન્જિનિયરિંગમાં પ્રવેશ મેળવ્યો. રામવીરના પિતા પાસે તેને ભણાવવા માટે પૈસા નહોતા, પરંતુ તેમના પિતા ઇચ્છતા હતા કે રામવીર એન્જિનિયર બને. આ માટે તેણે પોતાની જમીન પણ વેચી દીધી. જમીનના પૈસાથી રામવીરે ગ્રેટર નોઈડાની એક કોલેજમાં પ્રવેશ મેળવ્યો. વર્ષ 2014માં, રામવીર તંવરે તેનું મિકેનિકલ એન્જિનિયરિંગ પૂર્ણ કર્યું.
તળાવો સાફ કરવા માટે કામ છોડી દીધું
એન્જિનિયરિંગનો અભ્યાસ કર્યા બાદ રામવીર તંવરે સાયન્ટિફિક લિમિટેડ કંપનીમાં કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. તેને સારા પગારનું પેકેજ મળતું હતું. જ્યારે તેના પુત્રને નોકરી મળી ત્યારે તેના પિતા ખૂબ ખુશ હતા. પરંતુ વર્ષ 2015-16માં તેણે નોકરી છોડી દીધી. નોકરી છોડ્યા પછી, લગભગ બે મહિના સુધી, તેણે તેના પિતાને ખ્યાલ ન આવવા દીધો કે હવે તે નોકરી કરતો નથી. તે તળાવોને સાચવવાના તેના હેતુમાં સંપૂર્ણપણે રોકાઈ ગયો.
રામવીરે જણાવ્યું હતું કે, સ્નાતકનાં અભ્યાસ દરમિયાન તેઓ પર્યાવરણ સંરક્ષણ સંબંધિત અભિયાનમાં જોડાયા હતા. તેણે કહ્યું, “જ્યારે હું ગ્રેજ્યુએશન કરતો હતો, ત્યારે હું બાળકોને ટ્યુશન પણ ભણાવતો હતો. મને નોકરી મળે તે પહેલા, હું સંપૂર્ણપણે ટ્યુશન પર નિર્ભર હતો. દરમિયાન, જ્યારે પણ હું જો મારી પાસે સમય હોય, તો હું ઘણા પર્યાવરણવાદીઓને મળતો હતો. તેમાં સૌથી ખાસ અનુપમ મિશ્રા હતા. મને તેમના પુસ્તકો વાંચવાનું ગમે છે.”
પોતાના એક ઇન્ટરવ્યુમાં પાણીનો ઉલ્લેખ કરતા રામવીરે કહ્યું હતું કે શહેરોમાં મર્સેબલ લાગવાને કારણે પાણીનું સ્તર ધીમે ધીમે નીચે જઈ રહ્યું છે. બીજી બાજુ તળાવો ગંદકીથી ભરેલા હતા, પરંતુ આ બાજુ કોઈએ ધ્યાન આપ્યું નહીં. ગામમાં પાણીની અછત થઈ ગઈ હતી. મોટાભાગના તળાવો સુકાઈ ગયા છે અથવા તેમનું પાણી ગંદકીને કારણે પીવાલાયક નથી.
આમ, તેમણે તળાવો સાફ કરવાની પહેલ કરી. તેમણે આ અભિયાનની શરૂઆત ટ્યુશન ભણતા બાળકો સાથે કરી હતી. તેમણે બાળકોને તેમના ઘરના પાણી વિશે તમામ સભ્યોને જાગૃત કરવા કહ્યું, પરંતુ સમસ્યા એ હતી કે પરિવારના સભ્યો બાળકો તરફ ધ્યાન આપતા ન હતા.
અત્યાર સુધીમાં 30 થી વધુ તળાવોની સફાઈ કરી છે
જ્યારે રામવીરે જોયું કે બાળકોના મુદ્દાને કોઈ ગંભીરતાથી લઈ રહ્યું નથી, ત્યારે તેણે પોતે જ પાણી બચાવવા અંગે લોકોને જાગૃત કરવા બાળકો સાથે ઘરે ઘરે જવાનું નક્કી કર્યું. તેના પ્રયત્નો ધીરે ધીરે સફળ થવા લાગ્યા. રામવીરના આ અભિયાનમાં લોકોએ તેમનો સાથ આપ્યો. તેમણે તેમના વતન ગામ ડાઢા-ડાબરાના તળાવો સાફ કર્યા છે.
આ ઉપરાંત, યુપીના ઘણા વિસ્તારો, જેમ કે ગ્રેટર નોઈડાના ચોગનપુર, રોની ગામ, ગાઝિયાબાદનું મોરટા ગામ, સહારનપુરના નાનાખેડી ગામ સહિત રાજધાની દિલ્હીના ગાઝીપુર ગામના પાણીમાં પડેલા કચરાને સાફ કરીને તેને સ્વચ્છ તળાવ બનાવ્યુ છે. અત્યાર સુધીમાં તેમણે 30 થી વધુ તળાવોનું જતન કર્યું છે. તળાવને લગતા આ અભિયાનમાં તે સફળ રહ્યો હોવાથી લોકો તેને પોન્ડ મેન (Pond man)નામથી બોલાવે છે.
દેશભરમાં આયોજિત પર્યાવરણ સંબંધિત કાર્યક્રમોમાં રામવીર તંવરને વક્તા તરીકે બોલાવવામાં આવે છે. તેઓ અત્યાર સુધી ઇન્ડિયન ઓઇલ દ્વારા આયોજિત સ્વચ્છતા પખવાડામાં વક્તા તરીકે, દિલ્હી યુનિવર્સિટીમાં અતિથિ વક્તા અને જેએનયુમાં પર્યાવરણ સંબંધિત કાર્યક્રમો કરી ચૂક્યા છે. આ સાથે, રામવીર તંવરને પર્યાવરણીય સંરક્ષણ માટે લેવામાં આવેલી અનોખી પહેલ માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે તાઇવાન દ્વારા ‘વિશ્વ સંરક્ષણ સમ્માન’ એનાયત કરવામાં આવ્યો છે. વર્ષ 2020માં, તેમને રાષ્ટ્રીય સ્વ-ઘોષિત સન્માન અને પર્યાવરણ પુરસ્કારથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા.
રામવીર તંવરે Say Earth સંસ્થાની સ્થાપના કરી
Pond Man રામવીર તંવર કહે છે, “જ્યારે હું તળાવ વિશે વિચારતો હતો, ત્યારે મારા મનમાં વિચાર આવ્યો કે દેશમાં ઘણી બધી એનજીઓ છે. તમામ એનજીઓ જાગૃતિ લાવવા માટે કામ કરે છે. પરંતુ જમીની વાસ્તવિકતા જેમની તેમ રહી. હું ગ્રાઉન્ડ રિયાલિટીથી વાકેફ હતો. પછી મેં એકલા તળાવોનું જતન કરવાનું શરૂ કર્યું. અનેક પડકારો ઉભા થયા. અમારી ટીમના લોકો સામે FIR પણ નોંધવામાં આવી હતી. અમે ખાનગી હાથમાં પડેલા તળાવો સુધી પહોંચી શક્યા નથી. પરંતુ તેમ છતાં અમે હાર ન માની. આ કાર્ય સાથે મેં Say Earth નામની સંસ્થાની સ્થાપના કરી.”
આજે આ સંસ્થા દેશભરમાં તળાવો માટે અભિયાન ચલાવી રહી છે. રામવીર તંવરની આ કહાની આપણને શીખવે છે કે આપણે બધાએ પાણીના સ્ત્રોતોને સાફ કરવા માટે આગળ આવવું પડશે, તો જ આપણે પાણીના સ્ત્રોતોને જીવંત રાખી શકીશું.
ધ બેટર ઇન્ડિયા રામવીર તંવરના જુસ્સાને સલામ કરે છે અને તેમના સારા ભવિષ્ય માટે શુભેચ્છા પાઠવે છે.
મૂળ લેખ: અંકિત કુંવર
સંપાદન: નિશા જનસારી
આ પણ વાંચો: 30 વર્ષથી સોસાયટીના ધાબામાં ઉગાડે છે ફળ-શાકભાજી, દેશ-વિદેશમાં ફરીને લાવે છે છોડ
જો તમને આ લેખ ગમ્યો હોય અને જો તમે પણ તમારા આવા કોઇ અનુભવ અમારી સાથે શેર કરવા ઇચ્છતા હોય તો અમને gujarati@thebetterindia.com પર જણાવો, અથવા Facebook અમારો સંપર્ક કરો.સકારાત્મકતાની ઝુંબેશ આગળ વધારવામાં અમને મદદ કરો
